Bog'lanish

Telefon
(+998 73) 244-55-28

Elektron manzil
fargona@adliya.uz

Habarni yuborish
Ishonch telefoni 1008

Янгиликлар

17

Ҳар бир мурожаат – Адлия эътиборида


Ҳар бир мурожаат – Адлия эътиборида
Инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш соҳасидаги муҳим қадамлардан яна бири бу - Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 13 апрелдаги “Давлат ҳуқуқий сиёсатини амалга оширишда адлия органлари ва муассасалари фаолиятини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-5415-сон Фармони ҳисобланади.
Мазкур Фармонга мувофиқ фуқароларнинг бузилган ҳуқуқларини мурожаатлар ва мониторинглар асосида аниқлаш, инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўйича чора-тадбирларни амалга ошириш ҳамда давлат органлари ва ташкилотлари туман (шаҳар) тузилмаларининг қонунлар ва бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ижросини ташкил этиш соҳасидаги фаолиятига услубий раҳбарлик қилиш ва мувофиқлаштириш адлия органлари фаолиятининг устувор вазифаларидан бири сифатида белгиланган.
Ушбу вазифалар ижросини таъминлашда адлия органлари томонидан бир қатор эътиборга молик ишлар амалга ошириб келинмоқда.
Бунда асосий эътибор фуқароларнинг бузилган ҳуқуқларини мурожаатлар асосида ҳал қилишга эътибор қаратилмоқда.
Жумладан, вилоят адлия бошқармаси томонидан Фарғона шаҳар Алишер Навоий кўчаси 39б-уйда яшовчи фуқаро Е.Прохорченконинг бузилган турар-жойи ўрнига яшаш учун бошқа турар-жой билан таъминланмаганлигидан норози бўлиб қилган мурожаати қонуний кўриб чиқилиши натижасида қуйидагилар маълум бўлди.
Аниқланишича, Фарғона шаҳар Қ.Ниёзий кўчаси 11-умумий ҳовли уйдаги 2 хонали хонадон давлат нотариал идорасида 1993 йил 7 декабрдаги 2-4989-сон билан қайд қилинган олди-сотди шартномасига асосан фуқаро С.Прохорченкога хусусий мулк сифатида тегишли бўлиб, шаҳар ҳокимининг 2002 йил 17 декабрь кунги 1548-сонли қарорига асосан бузилиб, ўрнига Буюм бозори ташкил қилинган.
Ўрганишда, шаҳар ҳокимлиги томонидан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2006 йил 29 майдаги “Давлат ва жамоат эҳтиёжлари учун ер участкаларининг олиб қўйилиши муносабати билан фуқароларга ва юридик шахсларга етказилган зарарларни қоплаш тартиби тўғрисида низомни тасдиқлаш ҳақида”ги 97-сонли қарор талаблари бузилганлиги маълум бўлди.
Жумладан, Низомнинг 11-бандида “Фуқаролар томонидан умрбод эгалик қилиш учун мерос қилиб қолдириш ҳуқуқи билан фойдаланиладиган, кимошди савдоси асосида сотиб олинган ер участкалари олиб қўйилган тақдирда уларга умрбод эгалик қилиш учун мерос қилиб қолдириш ҳуқуқи билан тенг қийматли янги ер участкаси берилади” деб белгиланган бўлсада, ўрганиш кунига қадар фуқаро С.Прохорченконинг меросхўри ҳисобланган Е.Прохорченкога мерос қилиб қолдириш ҳуқуқи билан тенг қийматли янги ер участкаси берилмаган.
Тақдимнома шаҳар ҳокимлиги томонидан ўрганиб чиқилиб, қонун бузилиши ҳолатларига йўл қўйилганлиги қайд қилиб ўтилган бўлсада, фуқаро Е.Прохорченкони уй-жой билан таъминлаш чорасини кўрмаган айбдор шахсларнинг жавобгарлик масаласи ҳал этилмаган ҳамда Е.Прохорченко уй-жой билан таъминланмаган.
Фуқаролик кодексининг 206-моддасига кўра давлат органининг мулкдорнинг мол-мулкини олиб қўйишга бевосита қаратилмаган қарори муносабати билан, шу жумладан мулкдорга қарашли уй, бошқа иморатлар, иншоотлар ёки экинлар жойлашган ер участкасини олиб қўйиш тўғрисидаги қарори муносабати билан мулк ҳуқуқининг бекор қилинишига қонунларда белгиланган ҳоллар ва тартибдагина йўл қўйилади, бунда муклдорга олиб қўйилган мол-мулкка тенг қимматли мол-мулк мулк ҳуқуқи асосида берилади ва унинг кўрган бошқа зарарлари тўланади ёки мулк ҳуқуқи бекор қилиниши билан етказилган зарар тўла ҳажмда тўланади деб белгилаб қўйилган.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2006 йил 29 майдаги “Давлат ва жамоат эҳтиёжлари учун ер участкаларининг олиб қўйилиши муносабати билан фуқароларга ва юридик шахсларга етказилган зарарларни қоплаш тартиби тўғрисида низомни тасдиқлаш ҳақида”ги 97-сонли қарори билан тасдиқланган Низомнинг 8-бандига кўра ер участкаларини олиб қўйиш ер участкаси давлат ва жамоат эҳтиёжлари учун олиб қўйилган оқибатида етказилган зарарларни тўлалигича қоплаш шарти билан амалга оширилишлиги кўрсатилган.
Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий суд ишларини юритиш тўғрисидаги кодексининг 27-моддаси 1-қисм 2-бандига давлат бошқаруви органларининг, маъмурий-ҳуқуқий фаолиятни амалга оширишга ваколатли бўлган бошқа органларнинг фуқаролар ўзини ўзи бошқариш органларининг ва улар мансабдор шахсларининг қонун ҳужжатларига мос келмайдиган ҳамда фуқаролар ёки юридик шахсларнинг ҳуқуқларини ва қонун билан қўриқланадиган манфаатларини бузадиган қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) юзасидан низолашиш тўғрисидаги ишлар маъмурий суд томонидан кўриб чиқилиши белгиланганлиги сабабли 2019 йилнинг 7 март куни Фарғона шаҳар маъмурий судига фуқаро Е.Прохорченконинг бузилган турар-жойининг ўрнига уй-жой билан таъминланмаганлиги сабабли жавобгар Фарғона шаҳар ҳокимлигининг ҳаракатини (ҳаракатсизлигини) қонунга хилоф деб топиб, зиммасига фуқаро Е.Прохорченкога уй-жой ажратиш мажбуриятини юклаш тўғрисида ариза киритилган.
Мазкур Ариза Фарғона вилоят маъмурий судида 2019 йилнинг
26 апрель куни кўриб чиқилиб, Фарғона шаҳар ҳокимлигининг хўжалик ҳисобидаги уй-жой бўлими зиммасига фуқаро О.Прохорченкога уй-жой ажратиш мажбурияти юклатилган.

Фарғона вилояти адлия бошқармасининг
Инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўлими
бош маслаҳатчиси А.Ёқубов.