Yangiliklar

Oʻzbekiston Respublikasida sud-huquq tizimida amalga oshirilayotgan islohotlar inson manfaatlari, ularning huquq va qonun bilan qoʻriqlanadigan manfaatlarini taʼminlash, jamiyatda qonuniylik hamda qonun ustuvorligini kafolatlash va bu borada sud hokimiyatining nufuzini oshirish, jamiyatdagi xuquqiy ong oʻsishi koʻrsatkichini  yuksaltirish maqsadida amalga oshirilmoqda.
Sud tizimda ham zamonaviy texnologiyalarni keng joriy etish boʻyicha amalga oshirilayotgan ishlar, tadbirlar fuqarolar va tadbirkorlik subyektlariga oʻz huquqlari va manfaatlarini himoya qilish uchun sudga murojaat qilishni erkinlashtirish, odil sudlovga erishishni oshirish hamda sudlar faoliyatida ochiqlik va shaffoflikni taʼminlash imkonini berdi desak boʻladi. Ayniqsa, hozirgi kunda barcha soxada boʻlgani kabi raqamli texnologiyalarni kirib kelishi, “Raqamli sud” konsepsiyasi muhim rol oʻynamoqda.
Mazkur konsepsiya sud jarayonlari samarali, tezkor va shaffof boʻlishini taʼminlashga qaratilgan yondashuv xisoblanadi.
Dastlab, “Raqamli sud” konsepsiyasining huquqiy asosi yaratish, uni tadbiq qilish, rivojlantirish lozim boʻladi.
Buning xuquqiy asosi sifatida 2025-yil 30-yanvarda Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Oʻzbekiston – 2030” strategiyasini “Atrof-muhitni asrash va “yashil” iqtisodiyot” yilida amalga oshirishga oid davlat dasturi toʻgʻrisida”gi farmoni qabul qilinganligini keltirish mumkin.
Ushbu hujjat va Davlat dasturidan 2025-yil uchun amaliy chora-tadbirlar, normativ-huquqiy hujjatlar roʻyxati va har bir yoʻnalish kesimidagi maqsadli koʻrsatkichlar oʻrin olgan. Xususan, sudlar faoliyatini raqamlashtirish ishlarini jadallashtirish vazifasi doirasida – sudlar faoliyatiga sunʼiy intellekt texnologiyalarini joriy etish, “Raqamli sud” konsepsiyasi asosida ishlarni bosqichma-bosqich toʻliq elektron shaklda yuritish amaliyotini joriy qilish hamda Oliy sud huzurida Axborot texnologiyalari markazini tashkil etishni nazarda tutuvchi normativ-huquqiy hujjat loyihasi ishlab chiqildi.
    Shuningdek, Prezidentimiz tomonidan 2024-yil 14-oktyabrdagi “Sunʼiy intellekt texnologiyalarini 2030-yilga qadar rivojlantirish strategiyasini tasdiqlash toʻgʻrisida”gi qarorida xorijiy mamlakatlarning ilgʻor tajribalarini keng tahlil qilgan holda, mamlakatimizda sunʼiy intellektni rivojlantirish vazifalari belgilangan.
Davlatimizda sud hokimiyati organlari faoliyatini raqamlashtirish boʻyicha bugungi kunga qadar ham koʻplab ishlar amalga oshirildi.
Endi sud majlislarida masofadan turib ishtirok etish, mobil qurilmalar orqali bogʻlinish va ishtirok etish,  imkoniyati yaratilganligini keltirish mumkin.
Bundan tashqari sud ishtirokchilar sud xujjatlarin onlayn tarzda olish imkoniyatini yaratish, sud jarayonlarini kuzatib borish, oʻz ish joyidan qatnashish, oʻz koʻrsatmalarini texnologiyalardan foydalanib bildirish  kabi qulayliklar yaratmoqda. Sir emaski hozirda sudlarga daʼvo arizalar va arizalar elektron shaklda yuborilmoqda. Milliy elektron sudlov axborot tizimi joriy etilishi natijasida sudlarda ish yuritish samaradorligi sezilarli darajada oshgan.
    Bu avvalambor sud xodimlariga ishlarni olib borish, xisobini yuritish, taxlil qilishni yengillashtirgan boʻlsa, fuqarolarga qulayliklar yaratilmoqda.
    Yana shuni aytish kerakki, bu islohotlar  davlatimiz tomonidan sud sohasiga ajratiladigan mablagʻlarni tejash, sud soxasidagi baʼzi xarajatlarni qisqartirishni ham nazarda tutadi.
    Misol uchun mahkumlarni sudga olib kelish bilan bogʻliq xarajatlarni tejab, maxkumlar bilan videokonfirensaloqa rejimida jazoni ijro etish muassasasida yoki tergov xibsxonasidan chiqmagan holda sud majlisi oʻtkazish, sud ekspertlari va mutaxassislarini oʻz ish joyida turib sud majlisida ishtirok etishini misol qilib keltirish mumkin.
Sud xujjatlarini saqlash bilan bogʻliq muammolar va xarajatlarni oldini olish, elektron maʼlumotlar bazasi sudda ishlarning toʻgʻri, tezkor va qonuniy yuritilishini muntazam nazorat qilinishi taʼminlamoqda.
Bundan tashqari, axborot tizimlarining joriy etilishi barcha boʻgʻindagi sudlar boʻyicha aniq sud statistikasini yuritish, holatni aniq vaqt rejimida oʻrganish, kuzatib borish, tizimli tahlilni amalga oshirish olish imkonini bermoqda.


    
Fargʻona viloyat maʼmuriy sudi sudyasi
U.Ahmedov

Fargʻona tumanlararo maʼmuriy sud sudyasi
N.Qambarov

Soʻnggi yillarda Sud-huquq tizimida olib borilayotgan islohotlar yuzasidan amalga oshirilayotgan ishlar

Mamlakatimizda barcha sohada olib borilayotgan islohotlar oʻz natijalarini bermoqda. Barcha islohotlar zamirida inson manfaatlari, jamiyat ravnaqi va davlat nufuzi turadi.
Har bir islohotda tashabbus avvalo fuqarolarimiz boʻlishi lozim. Biroq, davlat va jamiyatning boshqa ishtirokchilari ham isloxotlarda oʻz tashabbusini koʻrsatib kelmoqda. Lekin bu isloxotlada ham jamoatchilik faol qatnashishi taʼminlangan.
Qonunchilikni takomillashtirish, iqtisodiyotni rivojlantirish, jaxonning ilgʻor tajribasini qoʻllash, jamiyatni xuquqiy ongini rivojlanirish va boshqa barcha sohalarda islohotlar amalga oshirilmoqda.
Bugungi kunning yana bir isloxotlari axborotlashtirish va raqamlashtirish boʻlib, barcha sohalarda oʻz qulayliklari bilan kirib kelmoqda.
Raqamlashtirish va axborotlashtirishni sud tizimida sud ishtirokchilarga qator qulayliklar yaratmoqda.
Bulardan biri qonunchilikdagi 2025-yil 3-martda qabul qilingan “Aholiga sud muhokamalarida masofadan ishtirok etish uchun yanada qulay sharoitlar yaratilishi munosabati bilan Oʻzbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida”gi qonundir.
Mazkur qonun sudlov faoliyatini raqamlashtirish boʻyicha amalga oshirilgan islohotlar fuqarolarning oʻz huquqlari va manfaatlarini himoya qilish yuzasidan sudlarga murojaat qilishini osonlashtiradi, odil sudlovga erishish darajasini oshirish, sudlar faoliyatining ochiqligi va shaffofligini taʼminlash imkonini berdi.
Bundan tashqari sudlarga arizalar berishda, sud ishlarida masofadan turib qatnashish, qabul qilangan sud hujjatlarini olish, sud ishlarning koʻrilishi haqida maʼlumotlardan xabardor boʻlish imkoniyatlarini yaratadi.
Yana bugungi kunda qulaylik yaratish, sudlarga kelib vaqtini oʻtkazishini oldini olish maqsadida sud majlislarini videokonferensaloqa rejimida oʻtkazish, sud majlislarida mobil videokonferensaloqa tizimidan foydalanish imkoniyatlarini koʻrib chiqish, buning huquqiy asoslarini yaratish choralari koʻrilmoqda.
Ushbu Qonun bilan sud muxokamasi, sud majlislarini oʻtkazish bilan bogʻliq bir qator qonunlarga, Oʻzbekiston Respublikasining Fuqarolik protsessual kodeksiga, Iqtisodiy protsessual kodeksiga va Maʼmuriy sud ishlarini yuritish toʻgʻrisidagi kodeksiga  oʻzgartirish kiritishlar amalga oshirilmoqda.
Qonunning qabul qilish zarurati ham bugungi kunning dolzarb masalalaridan biri boʻlganligi sababidandir.
Sud tizimida jaxon ilgʻor mamlakatlari singari zamonaviy texnologiyalardan foydalanish, qulayliklar yaratish, bosqichma-bosqich qogʻozdagi xujjatlardan voz kechish kabi maqsadlarda joriy qilinmoqda
Mazkur qonun bilan xozirda amalda boʻlgan Oʻzbekiston Respublikasining Fuqarolik protsessual kodeksiga, Iqtisodiy protsessual kodeksiga va Maʼmuriy sud ishlarini yuritish toʻgʻrisidagi kodeksiga sud majlisida ishtirok etuvchi shaxslarni qatnashishi tartibi belgilandi.
Ishda ishtirok etuvchi shaxslarning videokonferensaloqa rejimidagi sud majlisida ishtirok etishini taʼminlash uchun koʻrsatilgan shaxslarning yashash joyi, joylashgan yeri yoki turgan joyi boʻyicha tegishli sudlarning videokonferensaloqa tizimlaridan yoxud ishni koʻrayotgan sudning mobil videokonferensaloqa tizimidan foydalanilishi, videokonferensaloqa rejimidagi sud majlisida videokonferensaloqa tizimidan foydalangan holda ishtirok etayotgan guvohlarga, ekspertlarga, mutaxassislarga, tarjimonlarga oʻz huquqlari, majburiyatlari va javobgarligi tushuntirilganligi audio va videoyozuv orqali qayd etilaishi, bu haqda sud majlisi bayonnomasida koʻrsatilishi xuquqiy jixatdan mustaxkamlandi.
Bu qonunning qabul qilinishi bilan isloxotlar toʻxtamaydi. Kelgusida sud ishtirokchilariga boshqa qulayliklarni nazarda tutuvchi qonunlar qabul qilinishi rejalashtirilgan.


Fargʻona viloyat maʼmuriy sudi sudyasi
U.Ahmedov

Fargʻona tumanlararo maʼmuriy sud sudyasi
N.Qambarov

Farg'onada davlat hisobidan yuridik yordam ko'rsatadigan advokatlarni jalb etish tartibi yuzasidan seminar o‘tkazildi
Adliya vazirligi ishchi guruhi tomonidan Farg'ona viloyat adliya boshqarmasida sudyalar, tergovchilar, surishtiruvchilar va advokatlar ishtirokida seminar tashkil etildi.
Seminarda davlat hisobidan yuridik yordam ko‘rsatish tartibi, advokatlarni tizim orqali jalb etish, ko‘rsatilgan xizmatlar uchun haq to‘lash mexanizmlari hamda amaliy jihatlar batafsil tushuntirildi.
Shuningdek, "Yuridik yordam" axborot tizimida kuzatilayotgan muammolar va kamchiliklar muhokama qilindi hamda tizimni takomillashtirish bo‘yicha takliflar ko‘rib chiqildi.
Seminar yakunida ishchi guruh a’zolari tomonidan ishtirokchilarning savollariga javob berildi.

Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi

Toshloq tuman hokimi o'rinbosari ham “Ziyo ulash” aksiyasiga qo‘shildi
Toshloq tuman adliya bo'limi davlat xizmatlari markazidagi "Ziyo ulash burchagi"ga tuman hokimining Yoshlar ishlari bo'yicha o'rinbosari E.Madaminov o'z kitoblarini topshirdi hamda barchani kitobxonlikka targ‘ib qildi.
Loyiha kitobxonlikni ommalashtirish, jamiyatda o‘zaro hamjihatlik va hurmatni oshirish va yosh avlodni bilimga chanqoq qilib tarbiyalashga qaratilgan.
Kitob ulashing — ziyo koʻpayadi.

Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi

Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi xodimlari ham oʼzbekona kiyinish madaniyatini yanada shakllantirish va qadriyatlarimizni asrab-avaylashga qaratilgan chellenjga qo'shilib, milliy liboslarda faoliyat yuritmoqdalar.

Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi

Farg'ona viloyatida o‘zboshimchalik bilan egallab olingan yer uchastkalariga hamda ularda qurilgan bino va inshootlarga bo'lgan huquqlar e'tirof etilishi boshlandi
Joriy yilning 24-aprel kuni Xalq deputatlari Farg'ona viloyati Kengashining navbatdagi sakkizinchi sessiyasi bo'lib o'tdi.
Mazkur sessiyada jami 24 nafar, shundan Qo'shtepa tumanida 7 nafar, Buvayda tumanida 6 nafar, Rishton tumanida 5 nafar, Oʻzbekiston tumanida 4 nafar, Beshariq va Bagʻdod tumanlarida bir nafardan fuqarolarning yer uchastkasiga bo'lgan ijara huquqini hamda unda qurilgan bino va inshootga bo'lgan mulk huquqini e'tirof etish bo'yicha xalq deputatlari Farg'ona viloyat Kengashining qarori qabul qilindi.
Qonun ijrosi natijasida fuqarolar va tadbirkorlarining mulklari qonuniylashtiriladi, fuqarolar o'rtasidagi mulkiy nizolar, shu jumladan meros bilan bog'liq nizolarga yechim topiladi, hududlarni rivojlantirish bilan bog‘liq hujjatlarni ishlab chiqishdagi muammolar kamayadi, bozorda qonuniy kapital aylanmasi paydo bo‘ladi, eng muhimi aholining kayfiyatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.
Qonun ijrosi Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi tomonidan doimiy nazoratga olingan bo‘lib, kelgusida ham viloyatning barcha hududlarida huquqlarni e’tirof etish ishlari davom etadi.
Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi

Oltiariq tuman, "Ustoz" MFY, Yogdu ko'chasida yashovchi Yulchiyeva Gulchexra Masirjonovnaga nisbatan Oltiariq tuman FHDY bo'limida 18-son bilan qayd etilgan Nikoh tuzilganligi haqidagi dalolatnoma yozuviga FIB Rishton tumanlararo suding 23.01.2003 yil kungi "Nikohdan ajralganlik haqida"gi qaroriga asosan tegishli belgilar qoyilgan. Fuqaro ko'p yillardan buyon Rossiya Federatsiyasida yashayotganligi va unga guvohnoma zarur bolayotganligini bildirgan va guvohnoma sorab Oltiariq tuman FHDY bo'limiga murojaat qilgan.
Fuqaroning murojaatiga asosan  bo'lim tomonidan "Hujjatni tiklash" tartibida nikohdan ajralganlik haqidagi dalolatnoma yozuvi qayd etilib, tegishli guvohnoma berildi.
Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi

Yozyovon tuman adliya bo'limi boshlig'i I.Madaminov tomonidan "Xotin-qizlarga huquqiy koʻmak" aksiyasi doirasida tumandagi 35-sonli umumtaʼlim maktabida targʻibot tadbiri tashkil etildi.
Tadbirda ishtirokchilarga bugungi kunda xotin-qizlarga yaratilgan sharoit va qulayliklar, qonunchilikdagi imtiyozlar haqida tushunchalar berilib, xotin-qizlar va voyaga yetmaganlar oʻrtasida jinoyatchilik va huquqbuzarlikni oldini olishlik xususida gapirib oʻtildi.
Shuningdek Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2025-yil 3-yanvardagi “2025-yilda Respublika mahallalarida xavfsiz muhitni yaratish va huquqbuzarliklarning barvaqt oldini olish tizimi samaradorligini yanada oshirish boʻyicha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi PQ-1-sonli qaror va Vazirlar Mahkamasining 16.04.2024-yildagi "Yoqilgʻi-energetika sohasida bozor mexanizmlarini joriy etishning qoʻshimcha chora-tadbirlari toʻgʻrisida"gi 204-son qarori mazmun-mohiyati yuzasidan tushunchalar berildi.
Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi

Toshloq tuman adliya bo'limi yuridik xizmat ko‘rsatish markazi xodimlari tomonidan tuman Maktabgacha va maktab taʼlimi bo‘limi tasarrufidagi taʼlim muassasalari rahbarlariga Mehnat qonunchiligi bo‘yicha qabul qilingan yangi normativ-huquqiy hujjatlar hamda  O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 03.01.2025 yildagi PQ-1-sonli  Qarori mazmun mohiyatini tushuntirish yuzasidan amaliy seminar tashkillandi.
Seminar davomida amaliyotda yuzaga kelayotgan qonun buzilishlarni bartaraf qilish va kelgusida ularni oldini olish yuzasidan almashildi.
Seminar qizg'in ruhda o'tdi hamda ishtirokchilar o'zlarini qiziqtirgan savollarga batafsil javob oldilar.
Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi

"Xotin-qizlarga huquqiy ko'mak” aksiyasi So'x tumanida ham davom etmoqda
Farg‘ona viloyat adliya boshqarmasi va So'x tuman adliya bo'limi tomonidan "Xotin-qizlarga huquqiy ko'mak" aksiyasi doirasida hamda "Mening mahallamda jinoyat boʼlmaydi" shiori ostida tumandagi "Inson" ijtimoiy xizmatlar markazida MFY faol ayollari bilan targ'ibot tadbiri tashkil etildi.
Tadbir davomida xotin-qizlarga bugungi kunda qonunchilikdagi imtiyozlar haqida yuzasidan, xotin-qizlar va voyaga yetmaganlar o'rtasida jinoyatchilik va huquqbuzarlikni oldini olish yuzasidan “Fuqarolar yigini raisi saylovi to‘g‘risida”gi qonuni, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2025-yil 3-yanvardagi PQ-1-son Qarori ijrosi bo’yicha jamiyatimizda soni ortib borayotgan "Firibgarlik-kiberjinoyat, o’girlik jinoyati" va uning salbiy oqibatlari yoritib berildi.
Tadbir yakunida ishtirokchilarning qiziqtirgan savollariga javoblar berilib, ko'rgazmali targ'ibot materiallari  tarqatildi
Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi