Yangiliklar

Shu kunlarda adliya vaziri Akbar Toshqulov Fargʻonada xizmat safarida. Dastlab vazir viloyatdagi adliya tizimidagi xodimlarning ish sharoitlari, ish jarayonidagi muammolar hamda davlat xizmatchilariga qulay shart-sharoitlar yaratish borasidagi takliflarni oʻrgandi.
✅Fargʻona shahar davlat xizmatlari markazi hamda Yuridik xizmat koʻrsatish markazida bevosita fuqarolar bilan ishlash jarayonlarini kuzatdi. Mijozlar va fuqarolar bilan tizimda amalga oshirilishi zarur boʻlgan yangiliklar, hayotga tatbiq etilishi shart boʻlgan takliflar, fikr-mulohazalar bilan qiziqdi.
Kanalga ulanish????????????
https://t.me/adliya_fargona

   Davra suhbatida asosiy e’tibor nodavlat notijorat tashkilotlari tomonidan ijtimoiy foydali dasturlar va loyihalar amalga oshirilishi, ijtimoiy sheriklik hamda ularni qiynayotgan muammolarga qaratildi.
   Tadbirda NNTlar faoliyatini qo'llab-quvvatlash maqsadida qonunchilikdagi normalarni soddalashtirish va sohadagi muammolar boʻyicha NNTlar bilan oʻzaro fikr almashildi.
    Ishtirokchilar oʻzlarini qiziqtirgan savollarga mutaxassislardan atroflicha ma’lumotlar olishdi va NNTlar faoliyatini rivojlantirish boʻyicha oʻz takliflarini bildirdi.

Kanalga ulanish
https://t.me/adliya_fargona

Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi tomonidan Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligining “Ochiq adliya” (“Open justice”) dasturiga muvofiq “Adliya boshqarmasi va uning tizimidagi tuman (shahar) adliya bo‘limlarining o‘tgan 2023-yil 1-yarim yilligi davomidagi faoliyati yakunlari, erishilgan yutuqlar va kelgusidagi rejalar” mavzusida matbuot anjumani bo‘lib o‘tdi.

Anjumanda boshqarma boshlig‘ining birinchi o'rinbosari O.Fayzullayev tomonidan viloyatda 2023-yilning I yarim yilligi davomida amalga oshirilgan ishlar sarhisobi va istiqboldagi rejalar bo‘yicha ma’lumot berdi.

Matbuot anjumanida adliya organlari faoliyatiga oid statistik ma’lumotlar ochiqlandi hamda sohadagi ishlar alohida tahlil qilindi.

Yakunda anjuma ishtirokchilarini qiziqtirgan savollariga atroflicha javoblar berildi.

Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi

Kanalga ulanish
t.me/adliya_fargona

Farg‘ona viloyat adliya boshqarmasi, Rishton tuman hokimligi va 10 dan ortiq   tashkilotlar mas’ullari tomonidan o'tkazilgan sayyor qabulda 150 dan ortiq fuqarolarning 80 ga yaqin murojaatlari o‘rganildi. Bir yarim mingga yaqin ko‘p millatli aholi istiqomat qiladigan ushbu mahalla fuqarolar yig‘inini o‘ziga hos deyishimiz mumkin. Sababi oddiy. Cho‘ngara qishlog‘i Rishton tumanining eksklav hududi. Uning chor tarafi Qirg‘iziston sarhadlari bilan tutashib ketgan.

   Sayyor qabul davomida xorijga chiqish passportini rasmiylashtirish, onlayn davlat xizmatlari va yuridik xizmatlar ko‘rsatish, ID-karta olish, notarial harakatlar, uy-joy, kommunal, moddiy yordam olish, pensiya va boshqa masalalar o‘rganildi.

   Jumladan, xorijga chiqish passportini rasmiylashtirish bo'yicha 26 ta, haydovchilik guvohnomasini yangisiga almashtirish bo'yicha 5 ta, notarial harakatlarni amalga oshirish bo'yicha 6 ta, biometrik passport o'rniga ID-karta olish bo'yicha 3 ta xizmat ko'rsatildi. Shuningdek, tegishliligi bo‘yicha 31 ta murojaat adliya boshqarmasi ish yurituviga olindi.

   Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi

Kanalga ulanish  
https://t.me/adliya_fargona

   Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi tuman (shahar) bo'limlari tomonidan yuridik xizmat ko'rsatiluvchi tashkilotlarda yangi tahrirdagi Mehnat kodeksiga kiritilgan qo'shimcha va o'zgartirishlarning mazmun-mohiyatini tushuntirishga qaratilgan targ'ibot tadbirlari davom etmoqda.
    Tadbirlar davomida Mehnat kodeksining eski va yangi tahriri normalarini bir-biridan farqli jihatlarini solishtirib, ishtirokchilarga oddiy va sodda tilda ko‘rgazmali shaklda tushuntirishga alohida e'tibor qaratilmoqda.
Kanalga ulanish  
https://t.me/adliya_fargona

       30-iyun – "Yoshlar kuni" munosabati bilan, joriy yil 25-iyun kuni mamlakatimizning 16 ta shahrida, shu jumladan, Fargʻonada ham “Yangi nafas” ommaviy yugurish musobaqasi yuqori darajada oʻtkazildi.
   Fargʻona shahridagi “Samo” sport majmuasi hududida boshlangan “Bir vatanda, bir vaqtda, bir masofaga, bir maqsadda — birga yuguramiz” yagona shiori ostida oʻtkazilgan marafonda 3 mingdan ortiq, shu jumladan imkoniyati cheklangan va nogironligi bo‘lgan 70 dan ortiq ishtirokchilar qatnashdi.
   Tadbir yakunida nogironligi bor shaxslar o‘rtasida faxrli o‘rinlarni egallagan ishtirokchilarga viloyat adliya boshqarmasi tomonidan faxriy yorliq hamda esdalik sovg‘alari topshirildi.
   Farg'ona viloyat adliya boshqarmasi
Kanalga ulanish
https://t.me/adliya_fargona

   Seminar-treningda viloyat adliya boshqarmasi mas’ul xodimi, Davlat boshqaruv akademiyasi Fargʻona viloyat filiali xodimlari va 20 nafar NNTlar rahbarlari, ekspertlar guruhi a’zolari ishtirok etishdi.
   Seminar-treningda NNTlarga yaratilgan imkoniyatlar va qonunchilikdagi yangiliklar, “Yangilangan Konstitutsiyada NNTlar faoliyatiga e’tibor, ularning faoliyatiga oid qonun hujjatlari”, shuningdek “Nodavlat notijorat tashkilotlari bilan davlat tashkilotlari oʻrtasida oʻzaro qonuniy hamkorlik prinsiplari, ijtimoiy sheriklik asoslari” mavzularida ma’ruzalar qilinib, davlat ijtimoiy buyurtmalarida NNTlarning ishtiroki masalasiga alohida e’tibor qaratildi.
   Seminar davomida NNTlar tomonidan Konstitutsiyaga oʻzgartirish kiritilishi munosabati bilan bir qancha Qonun va qonun osti hujjatlariga oʻzgartirishlar kitirish boʻyicha takliflar berildi.
https://t.me/adliya_fargona

Ushbu kun munosabati bilan Fargʻona viloyat adliya boshqarmasi tizimida faoliyat olib boruvchi jonkuyar xodimlar va arxivariuslarga ehtirom koʻrsatildi.

     Davlat organlari bilan munosabatlarda fuqarolar va  
tadbirkorlar huquqlarining himoyasini taʼminlanmoqda
Davlat organlari bilan munosabatlarda fuqarolar va tadbirkorlar huquqlarining samarali himoyasini taʼminlash maqsadida Prezident tomonidan imzolangan Qonun (OʻRQ–833-son, 26.04.2023-y.) bilan ayrim qonun hujjatlariga oʻzgartish va qoʻshimchalar kiritildi.
Jumladan, Jinoyat-protsessual kodeksiga kiritilgan qoʻshimchaga koʻra, kassatsiya instansiyasi sudi mansabdor shaxslarning eʼtiborini surishtiruv, dastlabki tergov va sud muhokamasi jarayonida yoʻl qoʻyilgan kamchiliklarga qaratish zarur boʻlganda xususiy ajrim chiqaradi.
“Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish toʻgʻrisida”gi Qonunga kiritilgan oʻzgartishga koʻra:
•    Barcha sud hujjatlari asosida beriladigan ijro varaqalari 3 yil ichida ijroga topshirilishi mumkin.  Ilgari iqtisodiy sudlarniki 6 oy ichida edi;
•    Davlat ijrochisining har qanday qarorlari yoki harakatlari ustidan shikoyat faqat maʼmuriy sudga yoxud boʻysunuv tartibida yuqori turuvchi organga, mansabdor shaxsga beriladi.
Ilgari esa Iqtisodiy sud bilan bogʻliq ijro yuzasidan iqtisodiy sudlarga shikoyat berilgan.
Shuningdek, Fuqarolik protsessual kodeksiga kiritilgan qoʻshimchaga muvofiq, endilikda oʻzaro bogʻliq boʻlgan, baʼzilari fuqarolik sudiga, baʼzilari esa maʼmuriy sudga taalluqli bir nechta talabni birlashtirishga yoʻl qoʻyilmaydi.
Ilgari esa mazkur ishlar birlashtirilib barcha talablar fuqarolik sudida koʻrilgan.
Talab fuqarolik ishlari boʻyicha sudga taalluqlilik qoidalari buzilgan holda taqdim etilgan taqdirda, daʼvo arizasi (ariza) taalluqliligiga koʻra iqtisodiy sudga yoki maʼmuriy sudga koʻrib chiqish uchun oʻtkaziladi.
Iqtisodiy yoki maʼmuriy suddan ariza yoki ish materiallari sudga taalluqliligiga koʻra kelib tushganda sudya ariza tegishli talablarga muvofiq emasligini aniqlagach, ariza sudga kelib tushgan kundan eʼtiboran 10 kundan kechiktirmay daʼvogarni (arizachini) kamchiliklarni bartaraf etish zarurligi toʻgʻrisida xabardor qiladi va unga buning uchun 10 kundan oshmaydigan muddat beradi.
Bundan tashqari, mazkur Kodeksga kassatsiya shikoyatini (protestini) koʻrmasdan qoldirish hamda kassatsiya shikoyati (protesti) boʻyicha ish yuritishni tugatish bilan bogʻliq asoslar kiritildi.
Qonun bilan Maʼmuriy sud ishlarini yuritish toʻgʻrisidagi kodeksga ham qoʻshimchalar kiritildi.
Jumladan, taraflarning kelishuv bitimi tuzish huquqi belgilandi. Unga koʻra:
    taraflar maʼmuriy sud ishlarini yuritishning barcha bosqichlarida va sud hujjatini ijro etish jarayonida nizoni kelishuv bitimini tuzgan holda toʻliq hajmda yoki qisman hal etishi mumkin;
    taraflarning kelishuvi faqat ularning nizoli ommaviy huquqiy munosabatlar subyekti sifatidagi huquq va majburiyatlariga taalluqli boʻlishi hamda taraflarning oʻzaro yon berishiga yoʻl qoʻyilgan taqdirda amalga oshirilishi mumkin;
    kelishuv bitimi yozma shaklda tuziladi va uni tuzgan shaxslar tomonidan imzolanadi;
    kelishuv bitimi sud tomonidan tasdiqlanganidan keyin tuzilgan deb hisoblanadi.
Shuningdek, kiritilgan oʻzgartirishga muvofiq, maʼmuriy sud ishlarini yuritish sudning faol ishtiroki asosida amalga oshiriladi.
Sud ishda ishtirok etuvchi shaxslarning tushuntirishlari, arizalari, iltimosnomalari, ular tomonidan taqdim etilgan dalillar va ishning boshqa materiallari bilan cheklanmasdan maʼmuriy ishning toʻgʻri hal qilinishi uchun ahamiyatga ega boʻlgan barcha haqiqiy holatlarni har tomonlama, toʻliq va xolisona tekshiradi.
Sud oʻz tashabbusi yoki ishda ishtirok etuvchi shaxslarning iltimosnomasi boʻyicha qoʻshimcha dalillar toʻplaydi, shuningdek maʼmuriy sud ishlarini yuritish vazifalarini hal qilishga qaratilgan boshqa harakatlarni bajaradi.
Shuningdek, sudga arizachi ariza (shikoyat) bilan bir qatorda arizada koʻrsatilgan talablarga sababiy bogʻlanishda boʻlgan zararlarning oʻrnini qoplash toʻgʻrisidagi talabni ham taqdim etishga haqli.
“Davlat boji toʻgʻrisida”gi Qonunga kiritilgan qoʻshimchaga koʻra, zararlarning oʻrnini qoplash haqidagi arizalar (shikoyatlar) boʻyicha talab summasining 2 foizi miqdorida, biroq BHMning 1 baravaridan kam boʻlmagan miqdorda davlat boji undiriladi.  


Farg‘ona viloyat adliya boshqarmasi
bosh maslahatchisi
Lazizbek ASQAROV

Xotin-qizlar va bolalar huquqlari, erkinliklari hamda qonuniy manfaatlarini ishonchli himoya qilish tizimi yanada takomillashtirildi

Oʻzbekiston Respublikasining “Xotin-qizlar va bolalar huquqlari, erkinliklari hamda qonuniy manfaatlarini ishonchli himoya qilish tizimi yanada takomillashtirilishi munosabati bilan Oʻzbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga oʻzgartish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida”gi OʻRQ-829-son Qonuni qabul qilindi. Ushbu qonun bilan Xotin-qizlar va bolalar huquqlari, erkinliklari hamda qonuniy manfaatlarini ishonchli himoya qilish tizimi yanada takomillashtirildi.
Ushbu Qonunga asosan, Oilaviy (maishiy) zoʻravonlik uchun jinoiy javobgarlik belgilandi.
Xotiniga (eriga), sobiq xotiniga (sobiq eriga), bir roʻzgʻor asosida birgalikda yashayotgan shaxsga, umumiy farzandga ega boʻlgan shaxsga oʻz huquqlarini amalga oshirishida toʻsqinlik qilish, shaxsiy narsalariga qasddan shikast yetkazish, shaʼni va qadr-qimmatini tahqirlash, qoʻrqitish, yaqin qarindoshlaridan ajratib qoʻyish uchun quyidagi javobgarlik belgilandi:
– BHMning 10 baravaridan 20 baravarigacha jarima yoki 10 sutkagacha maʼmuriy qamoq. Ularni doʻpposlash esa 15 sutkagacha muddatga maʼmuriy qamoqqa sabab boʻladi.
Mazkur harakatlar maʼmuriy jazo qoʻllanilganidan keyin takror sodir etilsa jinoiy javobgarlikka sabab boʻladi. Javobgarlik – BHMning 20 baravaridan 30 baravarigacha jarimadan boshlanib 2 yilgacha axloq tuzatish ishlarigacha.
Yuqoridagi shaxslarni doʻpposlash, ularga tan jarohati yetkazish
2 yildan 3 yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan jazolanishi mumkin.
Oilaviy zoʻravonlik ogʻirlashtiruvchi holatlarda sodir etilsa (masalan, homiladorga, oʻta shafqatsizlik bilan, ikki yoki undan ortiq shaxsga va hk. shikast yetkazish), jiddiy oqibatlarni keltirib chiqarsa (masalan, koʻrish, soʻzlash qobiliyatini yoʻqotish, oʻlim), 3 yildan 12 yilgacha ozodlikdan mahrum qilishga sabab boʻladi.
Ilgari mazkur harakatlar uchun umumiy moddalarga (badanga shikast yetkazish) asosan javobgarlikka tortilgan.

2.    Shilqimlik qilish uchun maʼmuriy javobgarlik belgilandi.
Unga koʻra, shaxsga nomaqbul hamda uning shaʼni va qadr-qimmatini tahqirlaydigan, tashqi qiyofasini yoki qaddi-qomatini tavsiflashda, imo-ishora qilishda, teginishda, chaqirishda ifodalangan, shahvoniy xususiyatga ega harakatlarni sodir etish BHMning 2 baravaridan 5 baravarigacha jarima solishga yoki 5 sutkagacha maʼmuriy qamoqqa sabab boʻladi.
Ilgari mazkur harakatlar uchun javobgarlik belgilanmagan.

3.    Aliment toʻlamagan shaxs majburan ishlatilib, puli bolalari taʼminotiga yoʻnaltiriladi.
Haq toʻlanadigan jamoat ishlariga majburiy ravishda jalb etish jazosi kiritildi. U sudlar tomonidan 8 soatdan 240 soatgacha muddatga tayinlanadi.
Maʼlumki, aliment qarzdorligi jiddiy muammoga aylangan. Aliment toʻlamay yurgan shaxslarni 15 sutkaga qamash yoki jarimaga tortish mumkin. Biroq aksariyat hollarda bundan aliment oluvchiga umuman naf yoʻq.
Aksincha, qamoqqa olingan aliment toʻlovchi 15 sutka ishlab pul topish imkoniyatidan mahrum boʻladi, jarima jazosi esa uning ahvolini yanada ogʻirlashtiradi.
Endi ular majburiy jamoat ishlariga ham jalb etiladi va ish haqining teng yarmi alimentga ushlab qolinadi.

3.    Ayol kishini “abort” qilishga majburlaganlik uchun javobgarlik kuchaytirildi.
Ayolni abortga majburlash uchun javobgarlikning quyi chegarasi – BHMning 100 baravaridan 200 baravarigacha jarimadan boshlanib yuqori chegarasi – 2 yildan 3 yilgacha axloq tuzatish ishlari bilan jazolanishi belgilandi.
Ilgari javobgarlik BHMning 50 baravarigacha jarimadan 2 yilgacha axloq tuzatish ishlarigacha edi.

4.    Jinsiy jinoyat sodir etgan shaxslar taʼlim-tarbiya tashkilotlarida ishlashi taqiqlandi.
Qasddan odam oʻldirgan, 18 yoshga toʻlmagan shaxs nomusiga tekkan, jinsiy ehtiyojni gʻayritabiiy usulda qondirgan, ularga nisbatan uyatsiz-buzuq harakatlar qilgan, voyaga yetmagan shaxs tavsiflangan yoki tasvirlangan pornografik mahsulotlar bilan muomala qilgan, terrorizm uchun javobgarlikka tortilgan shaxslar taʼlim, tarbiya, bolalar sogʻlomlashtirish, sport va ijodiy tashkilotlarida ishlashi hamda bolalar bilan bevosita ishlashni nazarda tutuvchi faoliyat turlari bilan shugʻullanishi taqiqlandi.
Ilgari mazkur cheklovlar mavjud boʻlmagan.


Fargʻona viloyat adliya boshqarmasi bosh maslahatchisi
Lazizbek ASQAROV