Yangiliklar

Aholiga quyosh panellari orqali ishlab chiqarilgan elektr energiyasi uchun subsidiya beriladi

“2023-yilda qayta tiklanuvchi energiya manbalarini va energiya tejovchi texnologiyalarni joriy etishni jadallashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi Prezident qarori (PQ–57-son, 16.02.2023-y.) qabul qilindi

Qarorga koʻra, 2023-yilda umumiy quvvati 4 300 MVt boʻlgan qayta tiklanuvchi energiya manbalari ishga tushiriladi. Jumladan:

▫️2 100 MVt – yirik quyosh va shamol elektr stansiyalari;
▫️1 200 MVt – ijtimoiy soha obyektlari, xoʻjalik subyektlarining bino va inshootlari hamda xonadonlarda oʻrnatiladigan quyosh panellari;
▫️550 MVt – tadbirkorlar tomonidan barpo etiladigan kichik fotoelektr stansiyalari.

Shuningdek, 2023-yilda:

.davlat-xususiy sheriklik asosida 27 ta yirik quvvatli quyosh va shamol elektr stansiyalari quriladi;
.20 mingta ijtimoiy soha obyektlari va davlat idoralarida kichik quvvatli qayta tiklanuvchi energiya manbalari qurilmalari oʻrnatiladi;
.jami 11 ming nafar tadbirkorning bino va inshootlarida quyosh panellari oʻrnatiladi hamda kichik fotoelektr stansiyalari quriladi;
.37 ming aholi xonadonlarida kichik quvvatli qayta tiklanuvchi energiya manbalari qurilmalari oʻrnatiladi;
.foydalanishga topshiriladigan 765 ta koʻp qavatli uylar qayta tiklanuvchi energiya manbalari bilan taʼminlanadi;
.hududlarda 103 ta kichik va mikro gidroelektrstansiyalar barpo etiladi;
.5 407 ta ijtimoiy soha obyektlari koʻmir bilan isitiladi.

???? 2023-yil 1-apreldan respublika hududlarida aholi xonadonlariga kichik quvvatli (umumiy quvvati 50 kVt gacha) quyosh panellarini oʻrnatishni ragʻbatlantirish boʻyicha “Quyoshli xonadon” dasturi amalga oshiriladi.

Dastur doirasida aholi tomonidan quyosh panellari orqali ishlab chiqarilgan ortiqcha elektr energiyasining har bir kilovatt-soatiga 1 000 soʻmdan subsidiya ajratiladi.

  Qarorga koʻra shuningdek, ijtimoiy soha obyektlari, davlat organlari va boshqa tashkilotlarning bino va inshootlarida kichik quvvatli qayta tiklanuvchi energiya manbalari qurilmalarini oʻrnatish va ekspluatatsiya qilish boʻyicha masʼuliyati cheklangan jamiyat shaklidagi “Yashil energiya” kompaniyasi tashkil etildi.

Bizni ijtimoiy tarmoqlarda kuzatib boring
Telegram (https://t.me/adliya_fargona) I Facebook (https://www.facebook.com/groups/707837036273804/?ref=share) I Instagram (https://www.instagram.com/adliya_fargona/) I Web-site (https://fargona.adliya.uz/)

Fuqaroning oʻziga tegishli mol-mulkni yoki bu mol-mulkka nisbatan huquqini vafot etgan taqdirda tasarruf etish xususidagi xohish-irodasi vasiyat deb eʼtirof qilinadi.
Oʻzbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 1120-moddasida vasiyatnoma tushunchasi berilgan.  
Vasiyatnoma shaxsan tuzilishi lozim. Vasiyatnomani vakil orqali tuzilishiga yoʻl qoʻyilmaydi.
Fuqaro oʻzining barcha mol-mulkini yoki uning muayyan qismini qonun boʻyicha merosxoʻrlar doirasiga kiradigan, shuningdek kirmaydigan bir yoki bir necha shaxsga, shu bilan birga yuridik shaxslarga, davlatga yoki fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlariga vasiyat qilishi mumkin.
Vasiyat qiluvchi qonun boʻyicha merosxoʻrlardan bittasini, bir nechasini yoki hammasini izoh bermagan holda merosdan mahrum qilishga haqli.
Qonun boʻyicha merosxoʻrni merosdan mahrum etish, agar vasiyatnomadan boshqa hol kelib chiqmasa, bu vasiyat qiluvchining taqdim etish huquqi boʻyicha vorislik qiladigan avlodlariga nisbatan tatbiq etilmaydi.
Meros qoldiruvchi har qanday mol-mulk toʻgʻrisidagi farmoyishni oʻz ichiga oladigan vasiyatnoma tuzishga haqli.
Shuningdek, meros qoldiruvchi vasiyat qilayotgan paytida oʻziga tegishli boʻlmagan mol-mulk toʻgʻrisidagi farmoyishni oʻz ichiga oladigan vasiyatnoma tuzishga ham haqli. Agar meros ochilgan paytga kelib bunday mol-mulk unga tegishli boʻlib qolsa, tegishli farmoyish haqiqiy hisoblanadi.
Meros qoldiruvchi vasiyatnoma tuzilganidan keyin uni istagan paytda bekor qilish va oʻzgartirish borasida erkin boʻlib, bunda bekor qilish yoki oʻzgartirish sabablarini koʻrsatishga majbur emas.
Meros qoldiruvchi oʻzi vasiyatnomada merosxoʻr etib tayinlagan shaxslarga, oʻz navbatida vafot etishlari ehtimoli bilan oʻzlariga vasiyat qilingan mol-mulkni muayyan tarzda tasarruf etish xususida koʻrsatma berish majburiyatini yuklashga haqli emas.
Meros qoldiruvchi vasiyatnoma tuzilganidan keyin uni istagan paytda bekor qilishi va o‘zgartirishi mumkin.
Vasiyatnoma yozma shaklda joyi va vaqti ko‘rsatilib tuziladi.
Yozma shakldagi vasiyatnoma vasiyat qiluvchining o‘z qo‘li bilan imzolanishi lozim.
Notarial tasdiqlangan vasiyatnoma vasiyat qiluvchi tomonidan yozilgan yoki uning so‘zlaridan notarius tomonidan yozib olingan bo‘lishi lozim.
Oliy sud Plenumining 2011-yil 20-iyuldagi 5-sonli qarori 8-bandiga muvofiq, vasiyatnoma qonunda belgilangan tartibda tuzilgan va vasiyat qiluvchining vafotidan soʻng muayyan oqibatlar kelib chiqishini nazarda tutuvchi bir tomonlama bitim hisoblanadi.
Qonunga binoan vasiyat qiluvchi oʻz mulkini toʻliq yoki qisman har qanday shaxs yoxud bir necha shaxsga, shuningdek yuridik shaxslarga, fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlariga yoxud davlatga vasiyat qilishi, yoinki bir, bir necha yoki barcha qonun boʻyicha merosxoʻrlarni merosdan mahrum qilishi mumkin.
Vasiyatnoma quyidagi talablarga javob berishi lozim:
– vasiyatnoma faqat bitta shaxs nomidan tuzilishi mumkin;
– vasiyatnoma muomala layoqatiga ega boʻlgan shaxs tomonidan tuzilishi;
– yozma ravishda tuzilib, tegishli tartibda tasdiqlangan boʻlishi.
Oʻzbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 1121-moddasiga koʻra vasiyat qiluvchi merosning olinishi uchun merosxoʻr xulq-atvorining xususiyatini qonuniy ravishda shart qilib qoʻyishga haqli.
Merosxoʻrni tayinlash yoki vorislik huquqidan mahrum etish toʻgʻrisidagi farmoyishga kiritilgan gʻayriqonuniy shartlar haqiqiy boʻlmaydi.
Vasiyatnomaga kiritilgan boʻlib, merosxoʻr oʻz salomatligining ahvoliga koʻra yoki boshqa obyektiv sabablar tufayli bajara olmaydigan shartlar merosxoʻrning daʼvosi boʻyicha haqiqiy emas deb topilishi mumkin.
Oʻzbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 1121-moddasiga muvofiq, vasiyat qiluvchi vasiyatnomada koʻrsatilgan merosxoʻr meros ochilgunga qadar vafot etishi, merosni qabul qilmasligi yoxud undan voz kechishi yoki noloyiq merosxoʻr sifatida ushbu Kodeksning 1119-moddasida nazarda tutilgan tartibda meros olishdan chetlashtirilishi ehtimolini, shuningdek vasiyatnoma boʻyicha merosxoʻr meros qoldiruvchining qonuniy shartlarini bajarmasligi ehtimolini nazarda tutgan holda boshqa merosxoʻrni (vorisdan keyingi vorisni) tayinlashi mumkin.
Kodeksga muvofiq merosxoʻr boʻla oladigan har qanday shaxs vorisdan keyingi voris etib tayinlanishi mumkin.
Vasiyatnoma boʻyicha merosxoʻrning vorisdan keyingi voris zarariga merosdan voz kechishiga yoʻl qoʻyilmaydi.
Oʻzbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 1121-moddasiga koʻra, mol-mulkning vasiyat qilinmagan qismi ushbu Kodeksning 1134-1143-moddalarida nazarda tutilgan tartibda vorislikka chaqiriladigan qonun boʻyicha merosxoʻrlar oʻrtasida taqsimlanadi. Bu merosxoʻrlar jumlasiga mol-mulkning boshqa qismi vasiyatnoma boʻyicha meros qilib qoldirilgan qonun boʻyicha vorislar ham kiradilar.
Lazizbek ASQAROV
Farg’ona viloyat adliya boshqarmasi yetakchi maslahatchisi
    

Fargʻona viloyati adliya boshqarmasining koʻmagi bilan Oʻzbekiston Respublikasida birinchilardan boʻlib,  Margʻilon atlasi va adrasi, Qoʻqon pichoqlari geografik koʻrsatkich sifatida roʻyxatdan oʻtkazildi. Bu amaliyot mamlakatimizda ilk bor qoʻllanilyapti.

Tabiiy savol tugʻiladi. Rasman roʻyxatdan oʻtkazilishi Margʻilon va Qoʻqon uchun, qolaversa, shu hududdagi tadbirkorlar uchun nima beradi? Uning qanday ahamiyati bor?

Margʻilon atlas, adras va Qoʻqon pichoqlari mahalliy bozorda, chet elga eksport qilishda mahsulotlarning sifatini, sotuv barqarorligini ta’minlaydi. Roʻyxatdan oʻtgan nomlardan ruxsatsiz foydalanayotgan yoki kontrafakt mahsulotlar ishlab chiqarganlarga qarshi choralar koʻrish imkonini beradi. Umuman olganda, roʻyxatdan oʻtganlik raqobatda va ishlab chiqarishda ustunlik beradi. Kengroq eksport imkoniyatlari hamda brendni mustahkamlash uchun xizmat qiladi. Agar ushbu mahsulotlar roʻyxatdan oʻtmasa davlat himoyasida boʻlmaydi va uning kontrafakt nusxalariga qarshi kurashilmaydi.

Fargʻona viloyat adliya boshqarmasida 2022- yil yakunlariga bagʻishlangan matbuot anjumani boʻlib oʻtdi. Unda OAV vakillari bilan birgalikda ijtimoiy tarmoq faollari, blogerlar ishtirok etdi. Anjuman avvalida ishtirokchilar viloyat boshqarmasida qizgʻin ish jarayonlari bilan tanishdi.
Adliya vazirligi tizimida qisqa vaqt mobaynida qonun ijodkorligi va aholi murojaatlari va shikoyatlari bilan ishlash borasida oʻziga xos maktab yaratildi. Bu tajriba esa oʻz samarasini berayotir. Aholidan kelayotgan murojaatlar tahlil va xulosa qilish imkonini bermoqda,-deydi viloyat adliya boshqarmasi boshligʻi Abdumannop Buriyev.
Birgina Fargʻona viloyati adliya boshqarmasi va uning quyi tizimlariga oʻtgan 2022- yil davomida 12 ming 431 ta murojaatlar kelib tushdi. Eʼtiborli jihati shundaki, adliya organlari tomonidan koʻrilgan huquqiy taʼsir choralar natijasida 61 mlrd. 988 mln. soʻm miqdordagi pul mablagʻlari oʻz egalariga qonuniy tartibda qaytarilgan.
Taʼkidlash lozimki, aksariyat murojaatlar mehnat qonunchiligi va ish beruvchi va xodimlar oʻrtasidagi munosabatlarda aks etmoqda. Masalan, oʻtgan yilda kelib tushgan murojaatlarning 5 mingga yaqini mehnat munosabatlari va nizolariga oid. 4 mingdan oshigʻi esa kommunal, soliq, bank, nodavlat notijorat tashkilotlari va boshqa sohalarga taalluqli.
Ijtimoiy-iqtisodiy sohada huquqni qoʻllash amaliyotini oʻrganish, inson huquqlarini himoya qilish, davlat xizmatlarini koʻrsatish va boshqa sohalarda jami 1 ming 817 marta nazorat tadbirlari oʻtkazildi va viloyatda 62 mingdan ortiq qonun buzilishi holatlari aniqlandi. 39 ming 57 ta hujjatlar ijrosi bekor qilindi. Mansabdor shaxslarining 2 ming 738 ta harakatlari toʻxtatildi. Shuningdek, jismoniy va yuridik shaxslarni manfaatini koʻzlab sudlarga 34 mlrd. 240 mln soʻmlik 2 ming 118 ta daʼvo arizalar kiritildi.
Anjuman davomida adliya vakillaridan jurnalistlar va blogerlar oʻzlarining qiziqtirgan savollariga batafsil javob oldilar.

   Sessiya kun tartibiga ko'ra, viloyat adliya boshqarmasi boshlig'i Abdumannop Buriyev viloyatda davlat organlari va tashkilotlarida norma ijodkorligi hamda huquqni qo'llash amaliyoti yuzasidan adliya organlari tomonidan 2022-yil amalga oshirilgan ishlar yakuni va joriy yilgi rejalar haqida ma'lumotlarni taqdim qildi.

Prezidentimizning Oliy Majlis va xalqimizga yo‘llagan Murojaatnomasida kelgusidagi amaliy harakatlarga dasturilamal bo‘lgan maqsad va vazifalarga to‘xtalar ekan, ixcham va samarali davlat boshqaruv tizimiga o‘tish tashabbusini ilgari surdi.
Bu yo‘nalishdagi islohotlarning dolzarbligi nimada?
Davlatimiz rahbari o‘z Murojaatnomasida ta’kidlaganidek, “Oldinlari e’tibordan chetda qolib, “yo‘q bo‘lib ketish” arafasida bo‘lgan sohalarni “oyoqqa turg‘izish” uchun olti yil davomida yangi vazirlik va idoralarni tashkil qilishga to‘g‘ri keldi.
Maktabgacha ta’lim, uy-joy kommunal, “mahallabay” ishlash, investitsiya, davlat xizmatlari, davlat-xususiy sheriklik sohalarida katta samarali natijalar qo‘lga kiritilganini aytib o‘tar ekan, Davlatimiz rahbari, “Xususiy sektor va tadbirkorlikning rivojlanishi ortga qaytmas jarayonga aylandi. Aholi faolligi, zamonaviy texnologiyalar, iqtisodiyotda yangidan-yangi yo‘nalish va sohalar yaratilmoqda. Bu boradagi tashubbslarni yanada kengaytirish, ularga yangi istiqbollarni ochish maqsadida endi” qo‘l boshqaruvi”dan – aniq natijaga ishlaydigan tizimli boshqaruvga o‘tish vaqti keldi”, deb alohida ta’kidladi.
2022-yil 23-dekabr kuni Prezidentimizning “Yangi O’zbekiston ma’muriy islohotlarini amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmoni e’lon qilindi.
Unga ko‘ra, Yangi O’zbekiston sharoitida zamonaviy talablarga javob beradigan ixcham davlat boshqaruvi tizimini shakllantirish, qaror qabul qilish va masalani ko‘rib chiqish jarayonlarini soddalashtirish orqali davlat organlari rahbarlarining mas’uliyatini oshirish hamda ular faoliyatini natijadorlikka yo‘naltirish, shuningdek, Yangi O’zbekiston ma’muriy islohotlari dasturi ijrosini ta’minlash maqsadida, joriy yil 1-yanvardan boshlab O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi a’zosi bo‘lgan ijro etuvchi hokimiyat organlari rahbarlarining Vazirlar Mahkamasining tarkibiy tuzilmalaridan mustaqil ravishda Bosh vazir bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri ishlash tizimi joriy etiladi.
Vazirlar Mahkamasi ijro etuvchi tuzilmasida iqtisodiyot va ijtimoiy sohalar bo‘yicha kotibiyatlar, departamentlar va ular huzuridagi bo‘limlar, shuningdek, Madaniy merosni himoya qilish inspeksiyasi, Harbiylashtirilgan tuzilmalar faoliyatini moliyaviy va moddiy-texnik ta’minlash bo‘limi, Mahalla va nuroniylarni qo‘llab-quvvatlash masalalari bo‘limi tugatiladi.
Vazirlar Mahkamasi ijro etuvchi tuzilmasida, Bosh vazirning 4 nafargacha o‘rinbosarlari lavozimi, Hukumat rahbari faoliyatini huquqiy, tashkiliy-texnik, axborot-tahliliy va protokol jihatdan ta’minlaydigan Bosh vazir kotibiyati tashkil qilinadi.
Normativ-huquqiy hujjatlar loyihalari hamda Hukumat vakolatlariga oid boshqa dolzarb masalalarni Vazirlar Mahkamasiga kiritish, ko‘rib chiqish va axborot berishning yangi tartibi joriy qilinadi.
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Strategik islohotlar agentligi kengashining Yangi O’zbekiston ma’muriy islohotlarining birinchi bosqichi doirasida 2023-yil 1-yanvardan boshlab mustaqil faoliyat yurituvchi respublika ijro etuvchi hokimiyat organlarining sonini 61 tadan 28 tagacha, shu jumladan vazirliklar sonini 25 tadan 21 tagacha qisqartirish bo‘yicha taklifi ma’qullandi.
Endi har bir vazirlik tegishli sohada davlat siyosatini amalga oshirishga mas’ul bo‘lib, tarmoq tarkibidagi qo‘mita, agentlik va inspeksiyaga rahbarlik qiladi.
Mazkur Farmonning e’lon qilinishi, keng jamoatchilik tomonidan katta xayrixohlik bilan qarshi olindi. Chunki, endilikda davlat xizmatchilari soni bosqichma-bosqich qisqaradi. Iqtisod qilingan mablag‘ ijtimoiy masalalarga yo‘naltiriladi.
Lazizbek ASQAROV,
Farg‘ona viloyati adliya boshqarmasi
yetakchi maslahatchisi

Bugungi kunda “E-qaror” tizimi jamoatchilik nazorati uchun samarali mexanizmlardan biriga aylandi. Maʼlumki, 2021-yil 1-iyuldan boshlab ushbu  elektron tizim orqali hokimliklarning qarorlari qabul qilib kelinmoqda.

Joriy yilning 1-yanvaridan boshlab Prezident qaroriga (https://lex.uz/docs/6324754)  asosan sinov tariqasida Adliya vazirligining buyruqlari ham “E-qaror” orqali qabul qilinishi belgilangan.

Shunga koʻra, Fargʻona viloyat adliya boshqarmasi tomonidan idoraviy hujjatlarni mazkur tizim orqali qabul qilish va eʼlon qilish boshlangan.

Eslatib oʻtamiz,yil boshidan bugunga qadar tizim orqali Fargʻona viloyat adliya boshqarmasi tomonidan 8 ta, Fargʻona yuridik texnikumi tomonidan 3 ta idoraviy hujjatlar  eʼlon qilingan.

  Fargʻona viloyat adliya boshqarmasi boshligʻining tegishli buyrugʻiga asosan, Erkabayev Voxid Mansurovich  Dang'ara tuman adliya bo‘limi boshlig‘i  lavozimiga tayinlandi.

  V.Erkabayev 1983-yilda tugʻilgan, maʻlumoti oliy, huquqshunos.

  2005-yilda Farg'ona davlat universitetini  tamomlagan.

  Tayinlovga qadar, Uchko‘prik tuman adliya bo‘limi boshlig‘i  lavozimida ishlagan.

  Xodimning kelgusi ishlariga ulkan zafarlar tilaymiz.

Fargʻona viloyat adliya boshqarmasi boshligʻining tegishli buyrugʻiga asosan, Tillayev Shukurulloxon Jamolxonovich   O'zbekiston tuman adliya bo‘limi boshlig‘i  lavozimiga tayinlandi.

  Sh.Tillayev 1981-yilda tugʻilgan, maʻlumoti oliy, huquqshunos.

  2004-yilda Toshkent davlat yuridik institutini  tamomlagan.

  Tayinlovga qadar, Dang'ara tuman adliya bo‘limi boshlig‘i lavozimida ishlagan.

  Xodimning kelgusi ishlariga ulkan zafarlar tilaymiz.

   Fargʻona viloyat adliya boshqarmasi boshligʻining tegishli buyrugʻiga asosan, Xolmatov Shukurjon Negmatovich  Uchko‘prik tuman adliya bo‘limi boshlig‘i  lavozimiga tayinlandi.

  Sh.Xolmatov 1973-yilda tugʻilgan, maʻlumoti oliy, huquqshunos.

  1997-yilda Farg'ona davlat universitetini  tamomlagan.

  Tayinlovga qadar, boshqarma boshlig‘i o‘rinbosari lavozimida ishlagan.

  Xodimning kelgusi ishlariga ulkan zafarlar tilaymiz.